حَشَرات بزرگ‌ترین گروه را در بین گروه بندپایان به خود اختصاص می‌دهند بندپایان حیواناتی هستند که دارای یک اسکلت خارجی بوده و اعضای آنها به هم پیوسته می‌باشند حشرات شش پا دارند و بیشتر آنها دارای بال هستندبدن یک حشره از ? قسمت تشکیل می‌شود: سر، سینه و شکم.

حدود یک میلیون گونه مختلف حشره در جهان شناسایی و توسط دانشمندان نامگذاری شده‌است مجموع حشرات روی زمین تا مرز ده میلیون گونه مختلف می‌رسد حشرات تقریباً در همه نقاط روی زمین پیدا می‌شوند و همچنین می‌توان آنها را درآبهای شیرین یافت حشرات اولین حیوانات پرنده می‌باشند که در روی زمین بوجود آمدند ??? میلیون سال قبل اولین بار آنها توانستند در هوای زمین شروع به پرواز کنند و این میلیونها سال قبل از پرواز پرندگان و خفاشها بود.

برای بیشتر حشرات قدرت بینایی و بویایی از مهم‌ترین احساسها می‌باشد حشرات دارای چشمهای مرکب هستند به این معنی که چشم حشره از دو قسمت مجزا تشکیل شده‌است هر قسمت از چشم حشره دارای لنز مخصوص به خو می‌باشد حشرات برای بو کشیدن و مزه کردن از شاخکهایشان و بعضی اوقات از قستهای دیگر بدنشان استفاده می‌کنند انها همچنین برای لمس کردن اشیاء از شاخکهایشان استفاده می‌کنند.

حشرات در طول رشد خود به طور دوره‌ای پوست اندازی می‌کنند و یا پوسته خارجی خود را می‌اندازند بعضی از حشرات فقط ? یا ? مرتبه تییر شکل می‌دهند اما سنجاقک‌های یک روزه و حشرات بدون بال می‌توانند ?? مرتبه یا بیشتر پوست اندازی کرده و تغییر شکل دهند هر بار که یک حشره تغییر شکل می‌دهد شکل بدنش عوض می‌شود این حالت را در حشرات دگردیسی (دگرگونی) می‌نامند بعضی از حشرات با هر پوست اندازی به آرامی تغییر شکل می‌دهند و نوع بالغ آنها بسیار با نوع نوزاد تفاوت دارد این حشرات عبارت‌اند از زنبورهای عسل، مگس‌ها، سوسک‌های بزرگ، پروانه‌ها و زنبورهای معمول

حشرات اجتماعی

این گروه از حشرات شامل گونه‌های بیشماری از زنبورهای معمولی و تمام گونه‌های مورچه‌ها و موریانه‌ها می‌شود حشرات اجتماعی در گروههای خانوادگی زندگی می‌کنند و یا به صورت قبیله‌ای زندگی کرده و لانه‌های بسیار بزرگ می‌سازند در هر قبیله فقط یک حشره یعنی ملکه تولید مثل می‌کند بیشتر حشرات دیگر کارگر هستند که به جمع آوری غذا و حفاظت از لانه و نوزادان مشغول هستند.

رده حشرات

رده:حشرات بی مهرگانی هستند که پرجمعیت ترین و گسترده ترین تاکسون محیط‌های خشکی هستند که در شاخه بندپایان قرار می‌گیرند .به راستی بیشترین گروه متنوع از جانوران است بر روی زمین، با حدود ???،??? گونه شناخته شده بیشتر از همه گروه‌های جانوری روی هم رفته‌است. حشرات ممکن ات در نزدیکی تمامی زیستگاه‌های روی زمین یافت شوند. تعداد کمی از آنها به محیط اقیانوس جایی که سلطه با سخت پوستان است سازش کرده ند. بندپایان دیگر خشکی با حشرات اشتباه گرفته می‌شوند. اما بارز ترین ویژگی می‌تواند وجود ? پا در حشرات باشد که در دیگران نیست.

شپشک آرد آلود مرکبات: Planococcus Citri

شپشک آرد آلود دنبال دار (دم دراز) Pseudococcus longispinus

توضیحات

شپشک آردآلود مرکبات بدن نرم، بیضی شکل و حشراتی صورتی هستند که در هنگام بلوغ تقریباً اینچ طول دارند. بد ن پس از مرحله اول رشد از ماده مومی سفیدی پوشیده شده و زوایدی کوتاه از اطراف آن بیرون آمده. حشرات باغ کوچک و دارای دو بال کاذب هستند. پوره یا حشره نارس کاملاً شبیه به حشرات بالغ ماده است فقط مقداری کوچکترند.

چرخه زندگی

شپشک آرد آلود مرکبات یا شپشک دنباله کوتاه (دم کوتاه) معمولترین گونه‌ای است که روی گیاهان زینتی دیده می‌ِد. دامنه میزبانی زیادی د ارند و گیاهان آبدار و با ساقه نرم را مثل کرچک هندی، یاسمن، بگونیا، خرزهره، کلم، گل آویز، و کاکتوس ترجیح می‌دهند بقیه میزبانها شامل مرکبات، شمعدانی، ارکیده، بنت قنسول، پیچک، خون سیاوشان و داودی می‌باشد. حشره بالغ ماده بین 600ـ300 در کیسه کتانی، مومی و فشرده که در قسمت انتهایی و پشتی بدن قرار دارد می‌گذارد. تخمگذاری بین یک تا دو هفته ادامه پیدا می‌کند و بمحض پایان یافتن تخمگذاری، حشره ماده می‌میرد. کیسه تخم را می‌توان در محور اصلی ساقه و در برخی اوقات در قسمتهای مختلف گیاه یافت. پس از 10 روز تخمها باز می‌شوند و پوره‌ها یا خزنده‌ها شروع به یافتن قسمتهای جهت تغذیه می‌کنند. پوره‌های ماده‌ها در سه نسل کامل می‌شوند که ممکن است بسته به دمای محیط بین یک ماه تا بیش از یکسال بطول انجامد. در شرایط غیر طبیعی گلخانه‌ها این چرخه زندگی بین 2ـ1 ماه طول می‌کشد. در مدت کوتاهی پس از شروع تغذیه توسط پوره‌های خزنده بدنشان پوشیده از ماده مومی سفید می‌شود. پوره‌های خزنده در اطراف گیاه حرکت می‌کنند اما عموماً در فعالیتهایشان بسیار تنبل هستند. شپشک آرد آلود مرکبات شرایط مرطوب را ترجیح می‌دهند، اما در شرایطی قابلیت سازگاری با آب و هوای خشک را نیز دارد.

خسارت

شپشک‌های آرد آلود از شیره گیاه تغذیه می‌کنند که ب اعث بدشکلی، کوتولکی و زردی شاخ و برگ می‌شود. همچون بقیه حشرات تغذیه کننده از شیره گیاهی، شپشک‌های آرد آلود مقدار زیادی عسلک ترشح می‌کنند که باعث توسعه قارچ دوده و مورچه‌ها می‌شود.

کنترل غیر شیمیایی

کنترل زراعی شامل بیرون راندن حشرات بوسیله آب پاشی و استفاده از ارقامی که حشره آنها را کمتر ترجیح می‌دهد، می‌شود. رعایت کردن اصول بهداشت بوسیله چک کردن گیاهان جدید و هرس گیاهان آ‌لوده، مبارزه بیولوژیک شامل استفاده از شپشک استرالیایی بال توری سبز (شکارچی) و زنبورهای پارازیت، Leptomastix dactvlopii می‌شود.

قسمت‌های مختلف پا در حشرات 
- پیش‌ران (Coxa)
- پی‌ران (Trochanter)
- ران (Femur)
- ساق (Tibia)
- پنجه (Tarsus)
- ناخن‌ها (Claws)
اختلاف بین بندپایان و حشرات در اینست که در بعضی از بندپایان مثل کنه‌ها یک عضو دیگر به نام پاته‌لا که در واقع دومین قسمت پی‌ران است، وجود دارد ولی در حشرات این قسمت مشاهده نمی‌شود.
رگبالهای طولی بال حشرات
- رگبال کناری (Costa)
- رگبال زیر کناری (Subcosta)
- رگبال شعاعی (Radius)
- رگبال میانی (Media)
- رگبال بازویی (Cubitus)
رگبال آنال (Anal veins)
- رگبال ژوگال (Jugal veins)
البته ممکن است در همه گروه‌های مختلف حشرات، رگ‌بال‌ها را نبینیم، ولی بر اساس تفاوت‌هایی که در رگ‌بال‌های حشرات وجود دارد آن‌ها را گروه‌بندی می‌کنیم.
آیا پا در حشرات گیاه خوار یا شکارگر تفاوت دارد؟
پا در حشرات دارای انواع مختلفی است. پاهای رونده، پاهای دونده و یا پاهای شکاری. حشراتی مانند مانتیدها دارای پاهای شکاری هستند که در این پاها ران و ساق رشد بسیار زیادی کرده است که زوائد خار مانندی در سطح درونی خود دارد که بوسیله آن می‌تواند میزبان‌های خود را که عموماً گونه‌های آفت هستند را شکار بکنند. در حالیکه در حشرات آفت، پاها از نوع رونده و دونده هستند.

حشره
حشره موجودی است که بدن آن از سه قسمت سر، قفسه سینه و شکم  تشکیل شده است. در قسمت سر حشرات، چشمهای ساده و مرکب، شاخک‌ها و قطعات دهانی از اهمیت زیادی برخوردارند. در قسمت قفسه سینه پاها و بال‌ها قرار دارند و در قسمت شکم تخم ریز، سرسی‌ها و آلت جفت‌گیری مشاهده می‌شود.

شکم (Abdomen)
- تخم ریز
- سر سی‌ها
- آلت جفت‌گیری

بدن حشرات
- سر (Head)
- قفسه سینه (Thorax)
- شکم (Abdomen)
قفسه سینه (Thorax)
- پاها
- بال‌ها
سر (Head)
- چشم‌های مرکب و ساده
- شاخک‌ها
- قطعات دهانی
سر در حشرات از درزها و نواحی مختلفی تشکیل شده که مهمترین این درزها عبارتند از :
درزی که بین پیشانی و لب بالا قرار گرفته است که به آن درز اپیستومال (Epistomal ) گفته میشود. طرفین این درز، درزهای زیر گونه‌ای (Subgenal suture ) هستند. در قسمت بالای پیشانی و در قسمت زیر چشم‌های مرکب، گونه (Gena ) دیده می‌شود. فرق سر و لب بالا و ناحیه‌ای که بین پیشانی و لب بالا قرار دارد کلیپئوس (Clypeus) گفته می‌شود.

از نظر طرز اتصال سر به بدن در حشرات سه وضعیت دیده می‌شود :
1- اورتوگناتوس (Orthognathous ) حشراتی هستند که جهت سر به سمت پائین بوده و دارای یک زاویه ?? درجه با بدن است؛
2- پروگناتوس (Prognathous ) حشراتی هستند که قطعات دهانی‌شان در امتداد محور طولی بدن قرار دارد مثل سوسک‌های زمینی خانواده کارابیده (Carabidae)؛
3- اوپیستوگناتوس (Opisthognathous ) حشراتی هستند که قطعات دهانی به سمت زیرین سر قرار دارد و یک زاویه حاده‌ بین این قطعات دهانی سر، با محور طولی بدن وجود دارد. از جمله اجزای حسی مهم در قسمت سر شاخک بوده که در حشرات دارای انواع مختلف است مثلاً شاخک‌ها ممکن است مویی باشد که به آن‌ها ستاسئوس (Cetaceous ) گفته می‌شود نظیر شاخک در آسیابک‌ها .
شاخک ممکن است نخی یا فیلی‌فرم (Filiform ) باشد مثل سوسک‌های خانواده کارابیده (Carabidae) شاخک تسبیحی در موریانه‌ها، شاخک چماقی در کفش‌دوزک‌ها، شاخک اره‌ای و شآن‌های و پروش و شاخک آریستایی در گروه‌های مختلف حشرات دیده می‌شوند.
قطعات دهانی در حشرات عبارتند از :
- یک لب بالا (Labrum)
- دو آرواره بالا (Mandibles)
- دو آرواره پائین (Maxillae)
- یک لب پائین (Labium)
- یک عضو چشایی (Hypopharynx)

قطعات دهانی نشان دهنده نحوه تغذیه در گروههای مختلف حشرات است و بر اساس نوع تغذیه قطعات دهانی دچار تغییراتی می‌شوند. در حشراتی که دارای قطعات دهانی سائیده هستند مثل ملخ‌ها آرواره‌های بالا کاملاً رشد کرده و حالت سائیده دارند. آرواره‌های پائین و قسمت‌هایی که مربوط به لب پائین هستند رشد چندانی نکرده‌اند. در حالیکه در حشراتی مثل سن‌ها که دارای قطعات دهانی زننده و مکنده هستند و از شیره گیاهان تغذیه می‌کنند، و همچنین در پشه‌های خانواده کولیسیده (Culicidae) مشاهده می‌شود که آرواره‌های بالا و پائین تبدیل به زایده‌های سوزن مانندی شده که وارد پوست بدن می‌شود و از طریق مجاری که در کابین‌های فانیکس قرار دارد عمل مکیدن صورت می‌گیرد.
در پروانه‌ها که دارای قطعات دهانی مکنده هستند بخشی از لب پائین بنام گالئا (Galea) تبدیل به خرطوم شده و سایر قسمت‌های قطعات دهانی مثل آرواره‌های بالا و پائین در اکثر پروانه‌ها از بین رفته و تنها بخشی از لب پائین تبدیل به زایده خرطوم مانندی شده که به وسیله آن شهد گیاهان را می‌مکند. در حشرات لیسَنده مثل دیپ ترا (Diptera) بخشی از لب پائین تبدیل به یک عضو اسفنج مانندی می‌شود که در سطح آن شیارهایی وجود دارد. آب در داخل لوله‌های مویین جریان پیدا می‌کند و از طریق این مجرا، وارد مجرای غذایی می‌شود. در قسمت قفسه سینه پاها قرار دارند.

پسیل پسته (شیره خشک) Agonoscena pistaciae

    (Hom: Psyllidae    )

به پسته اهلی و وحشی خسارت فراوان می‌زند. این حشره عسلک فراوانی دفع می‌نماید که به سرعت در مجاورت هوا خشک شده و سفید می‌شود به همین لحاظ این آفت را به زبان محلی شیره خشک می‌نامند.

زیست‌شناسی

حشرات کامل زمستان گذران پسیل از اوایل فروردین ماه روی درختان مستقر می‌شوند. این حشرات نسب به حشرات کامل تابستانه قدرت پرواز بیشتری داشته، آلودگی گسترده‌تری در باغها ایجاد می‌کنند. پس از جفت‌گیری به محض باز شدن جوانه‌های خوشه و برگ روی آنها تخمریزی می‌نمایند. تخم‌ها به تعداد 50 تا 60 عدد، به صورت انفرادی یا دسته‌ای و به اشکل مختلف مانند نیم دایره، مارپیچ و غیره در سطح برگ و بیشتر نزدیک به رگبرگها گذاشته می‌شوند.

تخم‌ها معمولاً 5 تا 10 روز بعد تفریخ می‌شوند. پوره‌ها از اوایل اردیبهشت شروع به فعالیت و تغذیه می‌کنند. طول دوره پورگی معمولاً 20 روز بوده و حشرات کامل نسل اول از اواخر دهه دوم اردیبهشت ماه به تعداد زیاد در باغ ظاهر می‌شوند. ارقام مختلف پسته نسبت به آلودگی پسیل پسته حساسیت متفاوت دارند. به طور کلی هر چه برگ درختان نازک‌تر، لطیف‌تر، پهن‌تر و بزرگتر باشد گرایش بیشتری برای جذب حشرات کامل پسیل و تخمریزی ایجاد می‌کند. رقم اکبری نسبت به سایر ارقام حساستر و رقم اوحدی مقاوم‌تر است. پوره‌های نسل دوم از اوایل خرداد تا اواخر دهه دوم خردد فعالیت و تغذیه می‌کنند. تحمل درختان در این زمان نسبت به سایر نسلها در برابر خسارت پوره کمتر است. زیرا رشد رویشی درختان پایان یافته و میوه شروع به مغز رفتن کرده و جوانه‌ها ظاهراً شکل کامل یافته‌اند. در نتیجه خسارت آفت باعث پوکی و ریزش برگ و جوانه می‌شود.

خسارت

پوره‌های پسیل با فرو بردن خرطوم در سطح برگها از شیره گیاهی تغذیه می‌کنند. مواد پروتئینی شیره گیاهی را جذب نموده و مواد قندی را به صورت شیره دفع می‌نمایند. این مواد قندی در مجاورت هوا خشک شده و به آن شکرک گویند. این مواد چسبنده باعث جذب گرد و خاک شده و شاخه و برگهای درختان را بدمنظره می‌نماید. از دست رفتن شیره گیاهی باعث ضعف عمومی درختان پسته و ریزش برگها، جوانه‌ها، دانه‌ای کوچک و افزایش درصد بوکسی و دهان بستگی میوه می‌شود. خسارت پوره‌های پسیل پسته روی درختان در دو زمان بیشتر از سایر مواقع سال است. یکی در خرداد ماه که باعث ریزش برگها، خوشه‌ها، جوانه‌ها و افزایش میزان بوکسی و دیگری در مردادماه که باعث افزایش مقدار دهان بستگی می‌گردد.

در صورتیکه جمعیت آفت پسیل حالت طغیانی پدیدا کند شدیداً تداخل نسل یافته و نمی‌توان تاریخ مشخص برای مراحل زندگی و نسلها اعلام نمود. در شرایط معمولی در نیمه اول هر ماه مرحله پورگی و نیمه دوم هر ماه حشرات کامل در باغها وجود دارند. از نیمه دوم شهریور ماه به تدریج حشرات کامل زمستان گذران در میان جمعیت آفت ظاهر می‌شود. این حشرات در شکاف درختان، زیر پوستکها، لابه‌لای کلوخه‌ها، شکاف دیوارها و ساختمانهای قدیمی اطراف باغها زمستان گذرانی می‌کنند. این آفت در سال 5 تا 6 نسل ایجاد می‌کند.

عوامل و شرایطی که باعث رشد و افزایش جمعیت پسیل پسته در باغها می‌گردد:

1ـ اجرای نوبت اول سم‌پاشی یا سم‌پاشی در زمان گلدهی: این سم‌پاشی علیه آفاتی مانند پروانه چوبخوار پسته، پروانه میوه خوار، شپشکهای پسته، زنجره شیره تر و غیره انجام می‌شود. چنانچه در این سمپاشی از سمومی استفاده شود که روی آفت پسیل تأثیر نداشته باشند باعث افزایش مقاومت و رشد جمعیت پسیل می‌گردد.

2ـ چنانچه در نوبت اول از سمومی استفاده شود که باعث تحریک تخمریزی پسیل و کوتاهتر شدن طول دوره یک نسل گردد (مانند سموم تیودیکارب، متاسیستوکس و فنتیون) پسیل طغیان خواهد کرد.

3ـ سم‌پاشی مکرر و اختلاط سموم با هم که باعث حذف کامل دشمنان طبیعی و افزایش جمعیت آفات پسته می‌شود.

4ـ اگر از سمومی علیه پسیل پسته استفاده شود که تأثیر کافی در میزان تلفات آفت نداشته باشد (مانند زولون) باعث افزایش جمعیت می‌شود.

5ـ چنانچه سم‌پاشی باغ در زمانی انجام شود که تمام مراحل زندگی آفت اعم از تخم، پوره و حشره کامل دیده می‌شود و همچنین شکرک زیادی در سطح برگها تولید شده باشد تأثیر سم کاهش پیدا می‌کند و بعد از مدتی جمعیت آفت افزایش پیدا می‌کند.

6ـ استفاده زیاد از کودهای شیمایی ازته مخصوصاً اوره و سولفات آمونیوم در ماههای گرم سال در سطوح کرتها و همچنین کود شیمیایی کلروپتاسیم شرایط را برای ازدیاد جمعیت فراهم می‌کند.

7ـ استفاده از کود مرغی به تنهایی و به مقدار زیاد نیز باعث افزایش جمعیت پسیل می‌گردد.

8ـ فقیر بودن خاک از نظر مواد غذایی و نامناسب بودن بافت خاک نیز از عوامل افزایش جمعیت است، خاکهای شنی و خاکهای رسی و سخت به دلیل عدم جذب و نگهداری رطوبت به اندازه کافی به علت طولانی بودن دوره آبیاری سریعتر به آفت آلوده می‌گردند.

9ـ ناهموار بودن سطوح کرتها که باعث می‌شود درختانی که در بلندی قرار دارند به خوبی آبیاری نشده و رطوبت کمتری در اختیار داشته باشند.

10ـ عدم استفاده از کودهای دامی و چاله‌زنی و شخم عمیق در باغها به مدت طولانی

11ـ کشت متراکم درختان و رعایت نکردن فواصل مناسب و عملیات هرس

12ـ وجود علف‌های هرز زیاد از خردادماه به بعد در باغ

کنترل پسیل پسته:

الف‌ـ استفاده از کارتهای چسبنده زرد رنگ

کارتهای زرد رنگ مورد استفاده در باغهای پسته از جنس‌های مختلف و عمدتاً از جنس پلی اتیلن و پی وی سی است. اندازه کارتها 20*10 سانتیمتر، به قطر 5/0 تا 1 میلیمتر و به وزن حدود 15 گرم است. سطح کارتها به وسیله چسب مخصوص که از مواد پولی بوتن‌ها همراه با واکس مخصوص و یا اس تی پی و یا مواد دیگری که حالت چسبندگی خود را 10 تا 15 روز حفظ نمایند آغشته می‌گردد. حشرات کامل پسیل به طرف رنگ زرد جلب و به تعداد زیاد به سطح کارتها می‌چسبند. شکار انبوه حشرات باید قبل از تخمریزی در سطح برگها انجام شود تا از تولید نسل بعدی آفت جلوگیری به عمل آید. در هر هکتار 100 تا 400 عدد کارت به کار می‌رود. محل نصب کارت در سمت بیرونی تاج و به ارتفاع نصف تاج در جهت‌های مختلف است. دو نوبت کارت‌گذاری در سال کافی به نظر می‌رسد. یکی در دهه دوم فروردین ماه که این نوبت آفت زنجره پسته را نیز کنترل می‌کند و دیگری در نیمه دوم تیرماه می‌باشد. پس از پایان دوره کارت‌گذاری باید کارت‌ها را از روی درختان جمع‌آوری و سطح آنها را در صورت استفاده از چسب مخصوص توسط آب گرم همراه با مقدار کمی الکل اتیلیک و در صورت استفاده از اس تی پی با دستمال آغشته به چند قطره نفت تمیز کرد.

ب‌ـ دشمنان طبیعی

دارای دشمنان طبیعی گوناگونی است که زنبور پارازیتوئید Psyllaephagus     pistaciae     از خانواده ‌Encyrtidae     همزمان با ظهور پوره‌های نسل اول در باغها ظاهر و به پوره‌های پسیل به خصوص در سنین 4 و 5 حمله نموده و آنها را مومیایی می‌کند.

ج‌ـ عملیات زراعی

1ـ شخم زمستانه و پاشکنی درختان 2ـ کوددهی و چاله زنی 3ـ اصلاح بافت خاک 4ـ آبیاری مناسب 5ـ تغذیه مناسب 6ـ رعایت فاصله کشت و تراکم 7ـ هرس و خشک‌بری 8ـ مبازه با علفهای هرز 9ـ کاشت رقم مناسب 10ـ استفاده از سیستم آبیاری تحت فشار

دـ کنترل شیمیایی

دارتون یا مارشال به نسبت 2 تا 2.5 در هزار یا مایع ظرفشویی به نسبت 3 در هزار به تنهایی پوره‌های پسیل پسته را کشته و از بین می‌برد، همچنین تا حدودی روی تخم نیز تأثیر دارد. آمیتراز و کنسالت خاصیت ناباروری حشرات کامل را دارد. از مخلوط کردن مایع ظرفشویی با سموم خودداری شود زیرا PH     آن قلیایی است و باعث کاهش تأثیر کشندگی سموم می‌گردد.در صورت امکان از اواسط مرداد به بعد سمپاشی انجام نگیرد.

1. آمیتراز(مایتاک) EC20%     و 1.5- 1 در هزار

2. ایمیداکلوپراید(کونفیدور) SC35%     و 4/. در هزار

3. فلوفنوکسورون(کاسکید) DC5%     و 5/. در هزار

4. هگزافلومورون(کنسالت) EC10%  و 7/.- 5/. در هزار

5. دارتون EC21.7% و 1.5 دهزار

6. اندوسولفان EC35% و 1.5 درهزار