کیسه کشیش

کیسه کشیش
Capsella bursa-pastoris

Shepherds purse

گیاهی است یکساله زمستانه از خانواده Cruciferae که با بذر تکثیر میابد و به ان خورجینک گفته میشود با سا قه هایی راست به ارتفاع 10 تا 50 سانتیمتر که به صورت انفرادی یا چند تایی از بوته ها منشعب میشود. برگهای پایینی به صورت متراکم، متقابل و دارای بریدگی عمیق هستند و برگها در قاعده باریک شده به حالت دمبرگ در آمده اند برگهای بالایی ساقه را در برگرفته اند و تعداد آنها محدود است که به شکل زبانکی طویل با دو زایده گوشدار به ساقه متصلند.
 

گلبرگها نیم تا 1 میلیمتر عرض و2 تا2.5 میلیمتر طول دارند. دم میوه طویل است و به 6 تا 12 میلیمتر میرسد. میوه بدون بال و مثلثی شکل است وتا30دانه دارد که درهر حجره10تا15دانه دیده میشود رنگ گلها سفید یاصورتی و گل آذین گیاه خوشه ای کشیده است.

این علف هرز در مزارع گیاهان علو فه ای، مزارع توتون ، چغندرقند، نیشکر، بادام زمینی، باغهای میوه، حبوبات وحاشیه جاده ها دیده میشود.

نحوه مبارزه کیسه کشیش بر حسب نوع زراعت فرق میکند.

شیرین بیان(محک)

Glycyrrhza SPP

Wild licorice

علف هرزی چند ساله که از طریق بذر و ریزوم تولید مثل میکند از خانواده Leguminosa که به ان بیان یا محک نیز گفته میشود ریشه های این گیاه طویل وچندساله با مزه ای شیرین است در صورتی که ساقه هایش علفی و یکساله هستند یعنی در زمستان از بین میروند.سطح خارجی گیاه کرکهای ترشح کننده ای دارد به طوری که برگها چسبناک میشوند و گاهی به رنگ قهوه ای کمرنگ در می ایند.

برگهای شیرین بیان مرکب و شانه ای و تعداد برگچه های ان فرد است.گل اذین شیرین بیان خوشه ای گلهای ابی یا ابی متمایل به بنفش است گلها هرمافرودیت هستند.کاسه گل پیوسته و از 5 دندانه که مجموعاً دو لب را تشکیل میدهند به وجود آمده است.جام گل آزاد و از5گلبرگ نامنظم تشکیل یافته است.این گیاه ده پرچم دارد که هر یک به نوک باریکی منتهی میشود، تعداد9پرچم ان به هم پیوسته و به شکل ناودانی در آمده اند، پرچم دهم آزاد است. تخمدان چندین تخمک دارد، خامه ان کوتاه و بدون موست. میوه این گیاه کشیده، انتهای ان نوک تیز،و جدارش سخت است و بین یک تا شش دانه دارد. اندازه دانه4تا30میلیمتر است. دانه ها گرد، قلوه ای و گاهی به دلیل وجود موهای ترشح کننده، چسبناک اند.

شیرین بیان ارزش دارویی دارد و یکی از صادرات مهم کشور را تشکیل میدهد و در عین حال یکی از علفهای هرز مهم در مزارع گندم است که دیرتر از گندم هم میرسد. بوته سبز شیرین بیان در برداشت محصول با وسایل ماشینی ایجاد اشکال میکند گاهی بذر شیرین بیان با محصول گندم مخلوط میشود. کشاورزان به هنگام برداشت محصول به طریق سنتی شیرین بیان را درو نمیکنند از این رو این گیاه میرسد و موجب گسترش ان در مزرعه میشود.

برای مبارزه با این گیاه باید ان را با وسایل مکانیکی ریشه کن یا با کمک علفکشها خشک کرد.

شمعدانی وحشی (Geranium molle)  

این گیاه یکساله بوده که از طریق بذر تکثیر می شود. در اراضی بایر، مراتع، باغها رشد کرده، سطح زیادی از خاک را می پوشاند و بدینترتیب انرژی زیادی را ازخاک خارج ساخته و خسارت میزند. وجود زائده های سوزنی شکل در اندام گل وجه مشخصه بارز این گیاه است. این گیاه از خانواده شمعدانی یا Geraniaceae محسوب می شود. استفاده از یک سم تماسی در کنترل آن موثر است.

سیرموک(سیروحشی)

Allium canadense

Wild onion

گیاهی است چندساله از خانواده Liliaceae که از طریق بذر و پیاز تکثیر می یابد.ریشه ها به قسمت پیاز متصلند و تار مانند ورشته ای بوده،به پیاز قهوه ای رنگ متصل میشوند.ساقه ها بلند ،ایستاده،نرم و دارای بوی شبیه بوی پیاز،برگها کشیده و باریک و نرم و در قسمت پایه قرار میگیرند.گلها به صورت مجتمع در انتهای ساقه گل دهنده دیده میشوند.اجتماع گلها دایره ای شکل بوده و به رنگ صورتی می باشد. بذرها داخل کپسول تولید میشوند و هر کپسول محتوی3-6 بذر سیاه و گرد میباشد.بذرها دارای زوائد بال مانند در اطراف خود میباشند.

 

سوروف(دژگال)

Echinochloa crus galli

Barnyard grass

علف هرزی یکساله،چهارکربنه که با بذر تکثیر می یابد.از خانواده Poaceae که یکی از مهمترین از علفهای هرز مزارع برنج در شمال کشور و تمام مناطق برنجکاری جهان است که بیشتر در نواحی معتدل تا معتدل گرم میروید. سوروف علف هرزی است رطوبت دوست که در مراحل اولیه رشد شباهت زیادی به برنج دارد. این دو گیاه از روی گوشوارک و زبانک تشخیص داده میشوند. بدین ترتیب که در محل اتصال برگ به غلاف در برنج دو گوشوارک بالیگول پرزدار و یک زبانک دیده میشود.در حالی که در سوروف گوشوارک و زبانک وجود ندارد.ارتفاع بوته های سوروف30تا120سانتی متر و گاهی به بیش از150سانتی متر میرسد. طول برگهای ان30تا50سانتی متر و عرض انها5تا15میلیمتر است.

گل آذین سوروف سنبله باز است، سنبلچه ها معمولاً در حول محور جمع شده کم و بیش منشعب و غالباً بدون ردیف مشخص هستند.بین2.5تا 4میلیمتر طول دارند و به سهولت میریزند. سنبلچه ها ریشک دارند، ریشکها نیز از لحاظ طول متفاوتند. بو ته های سوروف در یک مزرعه آلوده میتوانند در هر متر مربع تا 20هزار بذر تولید کنند که علاوه بر اینکه بر حسب نوع برنج و شرایط موجود خسارت آن به مزارع برنجکاری زیاد است موجب از بین رفتن برنج نیز میشوند.

ریشه های سوروف نیز بر اثر شخم از نقطه ای به نقطه دیگر رفته و موجب ازدیاد آن در سطح وسیع میشود. بذر سوروف در عمق بیش از5سانتی متر آب قادر به جوانه زدن نخواهد بود.

روشهای کنترل:

برای مبارزه با این گیاه علاوه بر راه های مکانیکی یعنی وجین کردن از روشهای شیمیایی نیز میتوان استفاده کرد.از مولینیت به نسبت5-6لیتر در هکتار برای کنترل سوروف تا مرحله2برگی همچنین از انیلفوس به میزان3لیتر در هکتار در مزارع برنج میتوان استفاده کرد. همچنین از سموم بوتاکلر، تیوبنکارب، اگزادیازون، پرتیلاکلر، پروپانیل با توجه به برچسب سم میتوان استفاده کرد.

در مزارع پنبه هالوکسی فوپ پی میتیل (گالانت سوپر) موثر می باشد